Poznańskie koziołki

niedziela, 30 września 2012

Złodziejki, prostytutki, cudzołożnice, czyli kobieca przestępczość w dawnym Poznaniu


Kobiety stanowiły liczny i dość ważny element przestępczego półświatka dawnego Poznania. Niewiasty, podobnie zresztą jak i mężczyźni, zajmowali się łamaniem prawa zawodowo, a także wchodzili w konflikty z nim od czasu do czasu. Co prawda, kobiety stanowiły tylko 25% skazanych za przestępstwa, ale istniały zbrodnie, za popełnienie których skazywano głównie kobiety, jak chociażby: prostytucja, czary, czy dzieciobójstwo. Poznańskie przestępczynie wywodziły się na ogół z mniejszych miast i wsi Wielkopolski, z biedoty miejskiej i marginesu społecznego, choć zdarzało się, że i patrycjuszki, czy nawet zdeklasowane szlachcianki, wkraczały na drogę zbrodni. Materiał, jakim się posiłkuję, dotyczy co prawda XVI i XVII wieku, ale należy sądzić, że zarówno w średniowiecznym, jak i osiemnastowiecznym Poznaniu, przestępczy świat wyglądał podobnie.

Jak już wspomniałem, większość kryminalistek wywodziło się z nizin społecznych. Mężczyznom w miastach było w tamtych czasach pod każdym względem łatwiej, mogli praktycznie bez przeszkód trudnić się

niedziela, 23 września 2012

Od mostu Łacina do mostu św. Rocha


Już w momencie lokacji Poznania na lewym brzegu Warty, pojawił się problem przeprawy przez rzekę. Warta, jak wiadomo, często wylewała a jej spiętrzone wody, a także kra w sezonie wiosennych roztopów, niejednokrotnie bardzo utrudniały przeprawę. Od samego początku funkcjonowania miasta na lewym brzegu, istniały drewniane mosty łączące Ostrów Tumski z Chwaliszewem i dalej z lewobrzeżnym miastem, do którego wjeżdżało się  przez bramę Wielką. Był to główny trakt biegnący w stronę Konina i Gniezna. Zaistniała też konieczność połączenia Poznania ze Środą i Kaliszem. Droga ta wiodła przez bramę Wodną, następnie przez przedmieście Garbary, rozlewisko zwanym Zgniłą Wartą, a następnie przez przedmieście Grobla i dalej w kierunku na Środę i Kalisz. Most w tym miejscu ważny był także z innego powodu, po nim do miasta mogli się dostać mieszkańcy przedmieścia Święty Roch, zwanego też Miasteczkiem lub Łaciną oraz ludność z miejskiej wsi Rataje. Most, który był przerzucony nad Zgniłą Wartą, zwano mostem Łacina, bądź

niedziela, 16 września 2012

Jak króla Henryka w Poznaniu witano


Zastanawiałem się długo, jak przedstawić bohatera dzisiejszej opowieści i doszedłem do wniosku, że najlepsze są klasyczne, sprawdzone metody. A zatem czas na prezentację. Henryk de Valois (1551 – 1589), książę Orleanu, Angoulême i Andegawenii (Anjou), król Francji (jako Henryk III), syn króla Henryka II i Katarzyny Medycejskiej, ostatni przedstawiciel dynastii Walezjuszy, rodu, który panował we Francji od 1328 roku, król Polski i wielki książę litewski. Do historii naszego kraju przeszedł głównie jako pierwszy król wybrany drogą wolnej elekcji oraz jako ten, który po zaledwie kilkumiesięcznym panowaniu uciekł z Rzeczpospolitej, aby objąć władzę w ojczystej Francji. Nie był jednak, o czym się zapomina, pierwszym elekcyjnym królem, gdyż właściwie wszyscy Jagiellonowie byli wybierani na tron, choć elekcji dokonywano się w obrębie jednej rodziny. Co ma jednak Poznań do Henryka? Ano ma, i to niemało.

Dziewiętnastoletni książę Henryk d'Anjou, źródło: Wikimedia.

W chwili śmierci króla Zygmunta Augusta, 7 lipca 1572 roku, brać szlachecka zdecydowała, że odtąd panujących będzie wybierał ogół szlachty (łac. electio viritim). Perspektywa sięgnięcia po koronę polską była kusząca dla wielu europejskich rodów, ówczesna Rzeczpospolita bowiem, była wielkim i bogatym krajem.

niedziela, 9 września 2012

Poznańskie stadiony, część 1 - Stadion Lecha na Dębcu



Mam przyjemność przedstawić dziś Czytelnikom bardzo interesujący tekst Pan Marcina Jankowiaka, o starym piłkarskim stadionie na Dębcu. Jest to pierwszy z cyklu artykułów o poznańskich stadionach, które Pan Marcin zechciał dla nas napisać. Autor jest absolwentem historii z kulturą polityczną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a obecnie jest w trakcie studiów doktoranckich w Instytucie Historii UAM. Interesuje się najnowszą historią Polski, polityką, literaturą i sportem, a co ważne, jest także zapalonym „kibolem Kolejorza”. Zapraszam więc do lektury tego ciekawego tekstu i innych, które Pan Marcin jeszcze napisze.

„Początki najpopularniejszego i najbardziej utytułowanego piłkarskiego klubu Poznania, czyli Lecha, sięgają roku 1922. 19 marca na Dębcu - który stał się częścią stolicy Wielkopolski dopiero w 1925 r. - powstał

niedziela, 2 września 2012

Budowniczy, uczony, biskup i polityk, czyli opowieść o Janie Lubrańskim


Wielu wybitnych ludzi Kościoła mieszkało w pałacu na Ostrowie Tumskim. Zostawili po sobie sporo śladów, ale chyba żaden z nich nie zapisał się w historii Poznania, tak, jak biskup Jan Lubrański. Owoce jego działalności fundacyjnej widoczne są do tej pory na Ostrowie, a stworzona przez niego pierwsza w Polsce humanistyczna szkoła średnia o ambicjach uniwersyteckich, to chluba Poznania. Spacerując dziś po Ostrowie Tumskim, co rusz spotykamy budynki wzniesione przez tego biskupa-fundatora. Pora więc opowiedzieć o życiu i działalności tego wybitnego człowieka.

Biskup Jan Lubrański, źródło: Wikimedia.

Jan Lubrański herbu Godziemba urodził się w 1456 roku, jako syn Ruperta (Lamberta) z Lubrańca i Barbary Boleścicówny z Kosowa k. Kutna, herbu Jastrzębiec. Dzieciństwo spędził prawdopodobnie na Kujawach, w dobrach rodzinnych, gdzie jego ojciec, absolwent Akademii Krakowskiej i były kandydat do

Zobacz także

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...